XX. yüzyılın en büyük Türkologlarından biri olan Sergey Klyaştornıy, 22 Eylül 2014 tarihinde vefat etti. Klyaştornıy kaleme aldığı onlarca kitap ve yüzlerce makale ile Türkoloji araştırmalarına önemli katkılarda bulunan bir bilim adamıdır. 4 Şubat 1928’de Beyaz Rusya’nın Gomel şehrinde doğan Sergey Klyaştornıy, 1950’de Leningrad Devlet Üniversitesi Şarkiyat Fakültesi’nden mezun oldu. 1963’te yüksek lisans tezini savundu. 1968 yılında kıdemli uzman olarak görev yapmaya başladı. 1990’da Kırgız Devlet Üniversitesi’nde profesör oldu. 1963 yılında Rusya İlimler Akademisi Şarkiyat Enstitüsü’nün St. Petersburg Şubesi’nin Türkoloji ve Mongoloistik Çalışmaları bölüm başkanı oldu ve emekli oluncaya kadar burada görev yaptı. 1995’te Bonn Üniversitesi’nde konferanslar verdi ve araştırma yaptı. 1978’de Türk Dil Kurumu asli üyesi oldu. Köröşi Çom Macaristan Şarkiyatçıları Cemiyeti (1994) üyesi, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Kurumu üyesi (2000), ABD Türkoloji Araştırmaları Cemiyeti üyesi (1989), Ural Altay Cemiyeti (Almanya, 1995) üyesi. Sovyet-Moğol Arkeoloji ve Epigrafya Heyeti’nin başkanı (1969-1990). Arkeoloji Enstitüsü’nün Sayano-Tuva’daki Araştırma Heyeti’nin başkanı (1969-1973). Emekli olduktan sonra ölümüne kadar (Eylül 2014) St. Petersburg’daki Şark El Yazmaları Enstitüsü’nde çalışmaya devam etti. Klyaştornıy hayatı boyunca Avrasya’daki Türk halklarının tarihi ve kültürünü araştırdı, bu konularla ilgili 300’den fazla eser kaleme aldı. Pamir, Fergana, Altay, Volga, Don, Tuva, Moğolistan, Kazakistan ve Kırgızistan’da kazı çalışmalarında bulundu, bu coğrafyalarda bulunan Türklere ait kitabeleri inceledi. Klyaştornıy, Tataristan’ın başkenti Kazan’ın 1005 yılında kurulduğuna dair tezin ilmî olarak ispatlama çalışmalarında önemli rol oynadı, yazımı devam eden Tatar Tarihi adlı altı ciltli eserin ortaya çıkmasında (dört cildi yayımlandı) büyük katkıları oldu. Bu tür katkıları Rus Türkolog, diğer eski Sovyet Türk cumhuriyetleri ile Rusya Federasyonu’ndaki özerk cumhuriyetlerde yürütülen ilmî çalışmalara da yapmaktadır. Klyaştornıy’ın eserleri İngilizce, Almanca, Fransızca, Çince olmak üzere birçok dile tercüme edildi. Kazak tarihçisi Sultanov ile birlikte kaleme aldıkları Kazahstan: Letopis Treh Tısyaçiletiy adlı eseri, Kazakistan. Türkün Üç Bin Yılı adıyla Türkiye’de de yayımlandı (Selenge Yayınları, İstanbul). Yine bilim adamının bazı makaleleri Türkçeye tercüme edildiği gibi kendisini konu eden Türkçe çalışmalar da mevcuttur. 2011 yılında Sergey Klyaştonıy dönemin TTK Başkanı Prof. Dr. Ali Birinci’nin daveti ve Prof. Dr. Aleksandr Kolesnikov ile Doç. Dr. İlyas Kemaloğlu’nun çabalarıyla Türk Tarih Kurumu’nda Türk tarihi ile ilgili üç konferans verdi. Klyaştornıy’ın kaybı, Rusya’daki Türkoloji çalışmalarını da şüphesiz olumsuz etkileyecektir. Zira her ne kadar Moskova, St. Petersburg ve Kazan, Türkoloji alanında dünyanın önemli merkezleri olarak kalmaya devam etse de SSCB’nin yıkılışından sonra gençlerin bu bilim dalına ilgisi her geçen gün azalmaktadır. Klyaştornıy’ın Başlıca Kitapları: Drevnetürkskie Runiçeskie Pamyatniki Kak İstoçnik Po İstorii Sredney Azii (Orta Asya Tarihi Kaynağı Olarak Eski Türk Runik Yazıtları) Leningrad 1963. Turkestan Glazami Russkih Puteşestvennikov (Rus Seyyahların Gözüyle Türkistan), Alma Ata 1988 (A. A. Kolesnikov ile birlikte). Vostoçnıy Turkestan Glazami Yevropeyskih Puteşestvennikov (Avrupalı Seyyahların Gözüyle Doğu Türkistan) Alma Ata 1991 (A. A. Kolesnikov ve M. K. Bashanov ile birlikte). Kazahstan: Letopis Treh Tısyaçiletiy (Kazakistan. Üç Bin Yılın Hikâyesi), Alma Ata 1992 (T. İ. Sultanov ile birlikte. Stepnıe İmperii Yevrazii (Avrasya’nın Bozkır İmparatorlukları), St. Petersburg 1994 (D. G. Savinov ile birlikte). Gosudarstva i Narodı Yevraziyskih Stepey: Drevnost i Srednevekovye (Avrasya Bozkırlarının Devlet ve Halkları: İlk ve Ortaçağlar) St. Petersburg 2002 (T. İ. Sultanov ile birlikte). İstoriya Türkskogo Naseleniya Vostoçnogo Turkestana (Doğu Türkistan’ın Türk Nüfusunun Tarihi), Urumçi 2000. İstoriya Tsentralnoy Azii i Pamyatniki Runiçeskogo Pisma (Orta Asya Tarihi ve Runik Yazılı Anıtlar), St. Petersburg 2003. Stepnıe İmperii Drevney Yevrazii (Eski Avrasya’nın Bozkır İmparatorlukları), St. Petersburg 2005. Pamyatniki Drevnetürkskoy Pismennosti i Etnopolitiçeskaya İstoriya Tsentralnoy Azii (Eski Türk Yazısının Anıtları ve Orta Asya’nın Etnopolitik Tarihi), St. Petersburg 2006. Staaten und Vöker in den Steppen Eurasiens: (Altertum und Mittelalter), Berlin 2006 (T. İ. Sultanov ile birlikte). Not: Bu yazı hazırlanırken S. D. Miliband’ın Vostokovedı Rossii. Biobliyografiçeskiy Slovar (I, Moskova 2008, s. 638-639) ve A. Kolesnikov ile İ. Kamalov’un Avrasya Türkologları Sözlüğü (I. cilt 1 kitap: Rusya Türkologları: XX. Yüzyıl) (TTK Yayınları, Ankara 2011) adlı eserlerden istifade edilmiştir